Uzun süredir devam eden savaş ve kriz, Suriye’nin oldukça zor koşullarla yüzleşmesine neden oldu. Mülteciler geride bıraktığımız birkaç sene içerisinde sürekli olarak farklı ülkelere göç etmek zorunda kaldılar. Suriye-Ürdün sınırında bulunan Zaatari, yüzlerce mülteci kampından sadece birisi olmasına karşın, buradaki mülteciler teknolojiyi ve özellikle 3B yazıcıları kullanarak daha iyi yaşam koşulları için çalışıyorlar.
Sawfan Harb, kamptaki yenilik öncülerinden biri. Savaş nedeniyle yaklaşık 3 yıl önce ailesiyle birlikte buraya geldiğini belirtiyor.
Sawfan, engeli olan birisi ve tozun toprakla dans ettiği bu sokaklarda tekerlekli sandalyesinin kendisine pek de faydasının olmadığını düşünüyor. Ayrıca başkalarının kendisini sürmesinin onu endişe içerisinde bıraktığını ve alternatif bir ulaşım aracı gerekliliğinin kaçınılmaz olduğunu söylüyor.
Bu soruna kardeşiyle çözüm arayan Sawfan, kamptaki yedek parçalarla baştan aşağı bir elektrikli bisiklet yapmayı başarmış. Yapılan şey bir uzay aracı değil, ancak kamptaki herkes için görülmeye değer bir buluş. Sawfan bunun hakkında şu cümleleri sarf ediyor:
“İnsanlar ilk başta böyle bir bisiklet gördükleri için şaşırmışlardı. Bunun gibi bir şeyi ilk defa görüyorlardı. Bazıları sevdi, diğerleri şaşkınlıkla bakakaldılar.”
Yardımseverlerden 3B yazıcı desteği
Ürdün’ün merkezinde, Suriye-Ürdün sınırında olduğundan daha çok mülteci bulunuyor. Yardımseverler, 3B yazıcıları ve laboratuarları mültecilerin erişimine açarak onları hayata bağlamak istiyorlar.
3Dmena da mülteciler konusunda çalışmalarını sürdüren yardımseverlerden birisi. Modern çalışma ofisiyle, 3B baskının da içinde bulunduğu üretim teknolojileri konusunda kaynak sağlıyor.
Zaman zaman çocuklar da savaşın kıskacı altında kalıyorlar.
“Su, ekmek, yorgan göndermek varken 3B yazıcılardan mı umut bekliyor bu insanlar?” demeyin sakın! Aşağıdaki Yemen’li çocuk protez elini bir 3B yazıcıdan aldı.
İş olanakları sağlanıyor
Loay Malahmeh, sahibi olduğu 3Dmena’yı Suriyeli mülteciler için bir geçim kaynağı haline getirmek istiyor ve bu nedenle kamplardaki mültecilere ulaşarak onları işe alıyor. Bu şekilde savaşın etkilerini azaltmaya çalışıyor.
Savaşta sol bacağını kaybeden Asem Hasna, son zamanlarda işe alınan şanslı kişilerden birisi. İlk defa tedavi için hastaneye bir 3B yazıcı getirdiklerinde tanışmış yazıcılarla. Ve 3 hafta içerisinde 3B yazıcıların mantığını kavramış. Hatta farklı bir materyal bile basmış 3B yazıcısıyla. Şimdi başkalarına öğretiyor nasıl kullanılacağını ve bir yandan da 3Dmena’da Teknik Direktörlük görevini üstleniyor.
Hasna, geleneksel yöntemlerle protez üretmenin kendilerine yıllık 70$ gibi bir fiyata mal olduğunu ancak 3B yazıcıları kullanarak bu maliyeti 1.50$’a kadar düşürebildiklerini vurguluyor. Üstelik sadece 30 dakikada!
Asem Hasna tarafından 3B yazıcı kullanılarak üretilen tarayıcı, görme engelli Ahmed’i önüne çıkan engeller karşısında uyarıyor
Kampa gelen profesörler tarafından yapılan bir araştırmada mültecilere 3B yazıcıların nasıl bir etki yaratacağı sorulmuş. 2 Ay boyunca 270 anket sonucunda %95’lik bir kısım Zaatari’de büyük bir etki yaratacağını, ve %45’lik bir kısım haftada 3 kez faydalandıklarını söylemiş.
Ortaya çıkan işler, ekosistemin teknolojiyle nasıl iyileştirebileceği konusunda diğer mülteci milletlere umut kaynağı olabilecek nitelikte. Peki ya sizce?
Kaynak: bbc.com
Yazar: Çağan Kuyucu
Leave a Reply